type: ontwerp 2020
werkzaamheden: inrichtingsplan | brugontwerp | esthetische uitvoeringsbegeleiding
team: ontwerpteam Breda, ODC architecture & studio mars
opdrachtgever: gemeente Breda
ism: Andrew van Egmond - beplantingsplan, Lichtvormgevers - verlichting, gemeente Rotterdam - technische ondersteuning, Greenquays- TU Delft, Universiteit Wageningen, Natuurplein, Ravon, Blast & van Den Berk boomkwekerij
status: opgeleverd zomer 2025
foto's Walter Herfst 2025
Een ontwerp, waar we de natuur diep in de binnenstad brengen en het stedelijke ecosysteem en biodiversiteit verrijken en verbinden met buiten.We met het heropenen van de Nieuwe Mark de stad aangenamer maken voor mens en natuur.
In dit ontwerp van de Nieuwe Mark heeft studio mars | laboratorium voor ruimtelijk ontwerp en ODC architecture samen met de opdrachtgever; de gemeente Breda, de omstandigheden gecreëerd voor deze ecologische ontwikkelingen. Kademuren passend bij de omgeving en met op de juiste plekken ingrepen als aanleidingen voor natuurontwikkeling. Op maaiveld meer groen en ruimte voor verblijf en vertraging. Een gevel tot gevel ontwerp waar het fijn vertoeven wordt.
De kademuren zijn conceptueel benaderd als een canvas, die ruimte geeft aan uitingen voor natuur, cultuur en techniek. Waar we secuur gekeken hebben hoe we in voegbreedte, steensoort, terugliggende stenen en opbouw muur samen met steenverbanden aanleidingen kunnen ontwerpen voor maximale natuurontwikkeling in flora en fauna.
Oude glinsteren sinterstenen verbeelden de oude waterlopen en samen met het hedendaagse brugontwerp van de Tolbrug wordt de de rijke historie van de stad gevierd en gekoppeld aan het heden. Het licht passend bij de lokatie en lichtbeeld reagerend op de ecologische klok is ontwikkeld door de Lichtvormgevers. De beplanting passend bij de gewenste ecologische ontwikkeling is samengesteld door Andrew van Egmond. Voor de beheerder is in nauw overleg een systeem en boekwerk gemaakt waarin de beplanting in alle groeistadia staan afgebeeld en wordt de verwildering nauwlettend in de gaten gehouden en gestuurd waar nodig passend bij de hoogstedelijke omgeving.
Straks vaar je vanuit de singel door het centrum, onder de Tolbrug door, en zie je bomen uit de kademuren groeien en vogels broeden. Waar de verneveling op de onderkade voor een aangenaam microklimaat zorgt en het aanraakbare groen uit de kademuren doet groeien en bloeien. Het is een scenografische ervaring, waarin architectonische uitingen en technische ingrepen ruimte bieden voor ecologie en recreatie. Bewoners kunnen straks ook dicht bij het water komen, op een boot stappen of even de hengel uitgooien.
Dit alles vormt een nieuw stedelijk landschap waarin natuur, cultuur en techniek versmelten tot een totaalontwerp, waarin de mens welkom is in de natuur die diep de binnenstad binnendringt. Het plan past binnen de ambitie van Breda om in 2030 de eerste Europese stad te zijn met een groen park dat de stad duurzaam en beleefbaar maakt.
