type: schetsontwerp 2022
werkzaamheden: concept/studie
team: ODC architecture & studio mars
opdrachtgever: gemeente Breda
ism: Koos de Jongh - burgerinitiatief
status: schetsontwerp 2022
Met de opgave van het vergroenen en verzachten van het Stadserf is er ook ruimte om de opgave breder te bekijken. Naast de vergroening is ook er ruimte om een belofte te tonen naar de toekomst. Een Stadserf wat volwaardig meedoet in de dwaalzone van de Binnenstad.
De hitte, droogte, wateroverlast en andere extremen weeromstandigheden doen zich steeds vaker voor en laten de noodzaak tot maatregelen zien. Een krantenartikel uit 2015 over de extreme zomer is maar een voorbeeld hiervan. De tendens van temperatuurstijging is voelbaar en zichtbaar op het Stadserf. De stenige plek met verharde tuinen kleurt donkerrood in de hittestresskaart. Het Stadserf is een plek die je wilt vermijden op hete zomerdagen, geen schaduw, 100% verhard oppervlakte die traag koelt en met de verharde tuinen en vele achterkanten van horeca met airco’s geen fijne verblijfsplek. De tendensen van het klimaat leiden ook tot een verandering van groeiomstandigheden voor beplanting. De tendens is dat we van een gematigd zeeklimaat naar (begin volgende eeuw) een warm middelands zeeklimaat gaan, met alle gevolgen van dien voor onze plantsoorten
Met de opdeling en enscenering van het Stadserf, ontstaat een heldere compositie. Het veld is het meest problematisch, een zogeheten “non-place”. Een parkeerveld losgezongen van zijn omgeving, zonder ruimtelijke kwaliteit. Hier is ruimte voor een krachtig gebaar dat duidelijk identiteit en karakter geeft aan de plaats.
Geplaatst in de hedendaagse context, waarbij het vergroenen en het (stads)klimaat centraal staat, maar ook ruimte wordt gelaten voor verkeer en parkeren. De krachtige, geometrische vorm bevestigd de positie van Het Stadserf in het dwaalmilieu en biedt ruimte voor stilte en bezinning voor de dwalers en toevallige passanten in de binnenstad. De keuze van de beplanting in de cirkel is een aankondiging van het nieuwe warme middellands zeeklimaat.
De geordende hoftuinen rond het Valkenbergpark zijn een representatie van het bijbelse paradijs. Het ontwerp voor Het Stadserf verwijst hier ook impliciet naar. De huidige klimaatvraagstukken, doen ons nog verder terugkijken, naar het Perzische pairidaiza. “pairi” betekend rondom en “daeza” muur, letterlijk omsloten ruimte. Een ruimte waar de fysieke noodzaak is tot schaduw en water in een droog en zonovergoten landschap.
De cirkel accentueert deze beslotenheid. De kakofonie van achterkanten verdwijnt even naar de achtergrond. In de cirkel is ruimte voor rust en wordt je blik impliciet gestuurd naar een aantal beeldbepalende accenten in de omgeving.
